Moeilijkheden door het coronavirus

1 december 2022

Zelfstandigen die moeilijkheden ondervinden door het coronavirus, kunnen een beroep doen op verschillende maatregelen.

Blijf op de hoogte van de meest recente maatregelen rond het sociaal statuut van zelfstandigen door het coronavirus via de officiële kanalen: raadpleeg onze website of contacteer je socialeverzekeringsfonds.

Een vraag over de maatregelen voor zelfstandigen door het coronavirus? Bel gratis naar 0800 12 018 - Elke werkdag van 8.30 uur tot 12 uur en van 13 tot 17 uur (op vrijdag tot 16 uur).

Onze collega's stellen alles in het werk om je zo snel mogelijk te helpen. Raak je niet meteen binnen? Bel dan op een later tijdstip terug.

[TOC]

Overbruggingsrecht bij quarantaine of zorg voor een kind

Als je je zelfstandige activiteit volledig moet onderbreken omdat je omwille van het coronavirus COVID-19 in quarantaine of isolatie bent geplaatst of omdat je in welbepaalde omstandigheden moet instaan voor de zorg van je kinderen, dan kan je recht hebben op een financiële uitkering in het kader van de tijdelijke crisismaatregel overbruggingsrecht bij quarantaine of zorg voor een kind. Deze maatregel is van toepassing op onderbrekingen tot en met 31 december 2022.

In welke situaties?

In de volgende situaties kom je in aanmerking voor de tijdelijke crisismaatregel overbruggingsrecht bij quarantaine of zorg voor een kind:

  • Je onderbreekt je zelfstandige activiteit volledig gedurende minstens 7 opeenvolgende kalenderdagen omdat je, weliswaar geschikt om te werken, in quarantaine of isolatie bent geplaatst. Je moet een quarantaine-attest voorleggen op je naam of op naam van een persoon die op hetzelfde adres is ingeschreven.

    Opgelet! Als je wetens en willens bent afgereisd naar een land of een gebied dat zich in een rode zone bevindt op het ogenblik van vertrek, kom je niet in aanmerking. Je voldoet dan niet aan de voorwaarde dat het moet gaan om een situatie onafhankelijk van je wil.

  • Je onderbreekt je zelfstandige activiteit volledig gedurende minstens 7 kalenderdagen (niet noodzakelijk opeenvolgend) tijdens een kalendermaand of gedurende minstens 7 opeenvolgende kalenderdagen die verspreid zijn over twee maanden, omdat je moet instaan voor de zorg voor je kinderen in welbepaalde omstandigheden:
    • zorg voor een kind van minder dan 18 jaar dat met jou samenwoont (situatie van co-ouderschap inbegrepen) dat niet naar het kinderdagverblijf of school kan gaan, omdat
      • het kind zich in quarantaine of isolatie bevindt of
      • het kinderdagverblijf, de klas of de school waarvan het deel uitmaakt volledig of gedeeltelijk wordt gesloten als gevolg van een maatregel om de verspreiding van het COVID-19-coronavirus te beperken (dit impliceert dat normale schoolvakantieperiodes niet in rekening worden gebracht) of
      • het kind verplicht lessen onder de vorm van onderwijs op afstand volgt als gevolg van een beslissing van de bevoegde overheid om de verspreiding van het COVID-19-coronavirus te beperken;
    • zorg voor een gehandicapt kind dat je ten laste hebt, ongeacht de leeftijd van dat kind, omdat het kind niet naar een centrum voor opvang van gehandicapte personen kan gaan, omdat dit centrum wordt gesloten of bij de tijdelijke stopzetting van de intramurale of extramurale dienstverlening of behandeling georganiseerd of erkend door de Gemeenschappen als gevolg van een maatregel om de verspreiding van het COVID-19-coronavirus te beperken.

Indien de sluiting van de school/ het kinderdagverblijf  of de quarantaine van het kind 5 opeenvolgende weekdagen betreft  (binnen eenzelfde maand of over twee verschillende maanden),  worden de twee dagen van het weekend voorafgaand, volgend of in de periode van onderbreking ook in rekening gebracht om op die manier aan de voorwaarde van een onderbreking van 7 kalenderdagen te voldoen.

Je moet aan je socialeverzekeringsfonds een attest van quarantaine of een attest van het kinderdagverblijf, van de school of het centrum voor opvang van gehandicapte personen overhandigen, dat de sluiting of het verplicht volgen van onderwijs op afstand bevestigt als gevolg van een maatregel om de verspreiding van het COVID-19-coronavirus beperken. In dit attest staat de periode vermeld waarin de maatregel van toepassing is.

Je komt niet in aanmerking als je je zelfstandige activiteit van thuis uit kan organiseren. Je moet die onderbreking omstandig motiveren in je aanvraag.

Voor welke zelfstandigen?

Je moet op het moment van de onderbreking van je activiteiten als zelfstandige sociale bijdragen verschuldigd zijn in België.

De volgende zelfstandigen komen in aanmerking voor de volledige uitkering:

  • zelfstandige in hoofdberoep (incl. helpers, meewerkende echtgenoten in het maxistatuut en (primo)starters);
  • zelfstandige in bijberoep die voorlopige sociale bijdragen verschuldigd is die minstens gelijk zijn aan de minimumbijdrage van de zelfstandigen in hoofdberoep;
  • zelfstandige in hoofdberoep gelijkgesteld met bijberoep (art. 37 ARS) die voorlopige sociale bijdragen verschuldigd is die minstens gelijk zijn aan de minimumbijdrage van de zelfstandigen in hoofdberoep;
  • student-zelfstandige die voorlopige sociale bijdragen verschuldigd is die minstens gelijk zijn aan de minimumbijdrage van de zelfstandigen in hoofdberoep;
  • zelfstandige na de pensioenleeftijd zonder pensioen of enkel met het onvoorwaardelijk pensioen die voorlopige sociale bijdragen verschuldigd is die minstens gelijk zijn aan de minimumbijdrage van de zelfstandigen in hoofdberoep.

De volgende zelfstandigen komen in aanmerking voor een halve uitkering:

  • zelfstandige in bijberoep die voorlopige sociale bijdragen verschuldigd is die worden berekend op een referte-inkomen tussen 7.329,22 euro en 14.658,44 euro in 2022;
  • zelfstandige in hoofdberoep gelijkgesteld met bijberoep (art. 37 ARS) die voorlopige sociale bijdragen verschuldigd is die worden berekend op een referte-inkomen tussen 7.329,22 euro en 7.678,69 euro in 2022;
  • student-zelfstandige die voorlopige sociale bijdragen verschuldigd is die worden berekend op een referte-inkomen tussen 7.329,22 euro en 14.658,44 euro in 2022;
  • actief gepensioneerde zelfstandige die niet in aanmerking komt voor de volledige uitkering en die voorlopige sociale bijdragen verschuldigd is die worden berekend op een referte-inkomen hoger dan 7.329,22 in 2022.

De uitkering van de tijdelijke crisismaatregel overbruggingsrecht kan ook gevraagd worden door de zelfstandige die al een uitkering in het klassieke overbruggingsrecht heeft genoten voor de maximale duur van 12 of 24 maanden. De duur van de toekenning van de tijdelijke crisismaatregel overbruggingsrecht telt ook niet mee voor de maximumduur van het klassieke overbruggingsrecht.

Welke uitkering?

De uitkering varieert naargelang je al dan niet personen ten laste hebt bij je ziekenfonds, in het kader van de verzekering voor geneeskundige verzorging.

De uitkering varieert eveneens naargelang de duur van de onderbreking.

Voor de zelfstandigen die in aanmerking komen voor de volledige uitkering bedraagt de uitkering:

Vanaf 1 maart 2022:

 Zonder gezinslast Met gezinslast
28 dagen of meer1.398,17 euro1.747,16 euro
Tussen 21 en 27 dagen1.048,63 euro1.310,37 euro
Tussen 14 en 20 dagen699,09 euro873,58 euro
Tussen 7 en 13 dagen349,54 euro436,79 euro
Minder dan 7 dagen0 euro0 euro

Vanaf 1 mei 2022:

 Zonder gezinslast Met gezinslast
28 dagen of meer1.426,28 euro1.782,28 euro
Tussen 21 en 27 dagen1.069,71 euro1.336,71 euro
Tussen 14 en 20 dagen713,14 euro891,14 euro
Tussen 7 en 13 dagen356,57 euro445,57 euro
Minder dan 7 dagen0 euro0 euro

Vanaf 1 augustus 2022:

 Zonder gezinslast Met gezinslast
28 dagen of meer1.454,81 euro1.817,94 euro
Tussen 21 en 27 dagen1.091,11 euro1.363,46 euro
Tussen 14 en 20 dagen727,41 euro908,97 euro
Tussen 7 en 13 dagen363,70 euro454,49 euro
Minder dan 7 dagen0 euro0 euro

Vanaf 1 november 2022:

 Zonder gezinslast Met gezinslast
28 dagen of meer1.483,88 euro1.854,26 euro
Tussen 21 en 27 dagen1.112,91 euro1.390,70 euro
Tussen 14 en 20 dagen741,94 euro927,13 euro
Tussen 7 en 13 dagen370,97 euro463,57 euro
Minder dan 7 dagen0 euro0 euro

Vanaf 1 december 2022:

 Zonder gezinslast Met gezinslast
28 dagen of meer1.513,57 euro1.891,36 euro
Tussen 21 en 27 dagen1.135,18 euro1.418,52 euro
Tussen 14 en 20 dagen756,79 euro945,68 euro
Tussen 7 en 13 dagen378,39 euro472,84 euro
Minder dan 7 dagen0 euro0 euro

Voor de zelfstandigen die in aanmerking komen voor de halve uitkering bedraagt de uitkering:

Vanaf 1 maart 2022:

 Zonder gezinslast Met gezinslast
28 dagen of meer699,09 euro873,58 euro
Tussen 21 en 27 dagen524,32 euro655,19 euro
Tussen 14 en 20 dagen349,54 euro436,79 euro
Tussen 7 en 13 dagen174,77 euro218,40 euro
Minder dan 7 dagen0 euro0 euro

Vanaf 1 mei 2022:

 Zonder gezinslast Met gezinslast
28 dagen of meer713,14 euro891,14 euro
Tussen 21 en 27 dagen534,86 euro668,36 euro
Tussen 14 en 20 dagen356,57 euro445,57 euro
Tussen 7 en 13 dagen178,29 euro222,79 euro
Minder dan 7 dagen0 euro0 euro

Vanaf 1 augustus 2022:

 Zonder gezinslast Met gezinslast
28 dagen of meer727,41 euro908,97 euro
Tussen 21 en 27 dagen545,56 euro681,72 euro
Tussen 14 en 20 dagen363,71 euro454,49 euro
Tussen 7 en 13 dagen181,85 euro227,25 euro
Minder dan 7 dagen0 euro0 euro

Vanaf 1 november 2022:

 Zonder gezinslast Met gezinslast
28 dagen of meer741,94 euro927,13 euro
Tussen 21 en 27 dagen556,46 euro695,35 euro
Tussen 14 en 20 dagen370,97 euro463,57 euro
Tussen 7 en 13 dagen185,49 euro231,79 euro
Minder dan 7 dagen0 euro0 euro

Vanaf 1 december 2022:

 Zonder gezinslast Met gezinslast
28 dagen of meer756,79 euro945,68 euro
Tussen 21 en 27 dagen567,59 euro709,26 euro
Tussen 14 en 20 dagen378,40 euro472,84  euro
Tussen 7 en 13 dagen189,20 euro236,42 euro
Minder dan 7 dagen0 euro0 euro

Je kan de uitkering cumuleren met een ander vervangingsinkomen, tot een maximumbedrag. De som van de uitkering van de tijdelijke crisismaatregel overbruggingsrecht en het andere vervangingsinkomen mag per maand niet hoger zijn dan het toepasselijke bedrag van de uitkering van de tijdelijke crisismaatregel overbruggingsecht. Bij overschrijding zal het maandelijkse bedrag van de uitkering van de tijdelijke crisismaatregel overbruggingsrecht verminderd worden.

Sociale bijdragen betalen?

Je blijft je sociale bijdragen verschuldigd, zodat je je socialezekerheidsrechten behoudt. Als je moeilijkheden ondervindt om die bijdragen te betalen, dan kan je beroep doen op de bestaande maatregelen inzake de sociale bijdragen.

Hoe aanvragen?

De tijdelijke crisismaatregel overbruggingsrecht moet worden aangevraagd bij je socialeverzekeringsfonds, dat een aanvraagformulier ter beschikking stelt.

Uiterste data voor het indienen van de aanvraag:

  • Voor de maanden april, mei en juni 2022: 31 december 2022
  • Voor de maanden juli, augustus en september 2022: 31 maart 2023
  • Voor de maanden oktober, november en december 2022: 30 juni 2023

De aanvraagtermijn voor de tijdelijke crisismaatregel overbruggingsrecht voor onderbrekingsperioden van vóór april 2022 is verstreken.

Meer weten?

Neem contact op met je socialeverzekeringsfonds.

 

Overbruggingsrecht in andere situaties

Zelfstandigen die hun activiteit stopzetten of onderbreken, kunnen in bepaalde situaties een beroep doen op het klassieke overbruggingsrecht. De zelfstandige moet aan een aantal voorwaarden voldoen.

Het overbruggingsrecht bestaat uit een uitkering gedurende maximum 12 maanden en het behoud van de rechten op geneeskundige verzorging en arbeidsongeschiktheidsuitkeringen gedurende maximum 4 kwartalen zonder bijdragebetaling.

Het overbruggingsrecht kan worden toegekend in de volgende situaties:

Het overbruggingsrecht moet worden aangevraagd bij je socialeverzekeringsfonds, dat een aanvraagformulier ter beschikking stelt. De aanvraag moet worden ingediend voor het einde van het tweede kwartaal dat volgt op het kwartaal van de onderbreking of stopzetting. 

Meer weten?

Neem contact op met je socialeverzekeringsfonds

 

Vermindering van voorlopige bijdragen

Zelfstandigen die moeilijkheden ondervinden ten gevolge van het coronavirus, kunnen een vermindering vragen van hun voorlopige sociale bijdragen voor het jaar 2022 (berekend op de beroepsinkomsten 2019) als hun geraamde beroepsinkomsten van het jaar 2022 lager liggen dan de inkomsten van 2019.

Voor de zelfstandigen die nog actief zijn in een sector die verplicht gesloten is of die zwaar getroffen worden (voor het laatste kwartaal van 2021 een omzetverlies van 40% in vergelijking met het laatste kwartaal van het referentiejaar 2019) door de beperkende maatregelen in het kader van de strijd tegen het coronavirus, is er een vereenvoudigde aanvraagprocedure.

Sinds 1 januari 2022 zijn de vaste drempels voor de vermindering van de voorlopige sociale bijdragen afgeschaft. De zelfstandige kan voortaan vrij het bedrag bepalen in functie van de geraamde inkomsten. De vermindering moet worden aangevraagd bij het socialeverzekeringsfonds.

De minimumbijdrage voor de zelfstandigen in hoofdberoep, primostarters en meewerkende echtgenoten blijft behouden. Zij kunnen nooit minder voorlopige sociale bijdragen betalen dan die minimumbijdrage.

Opgelet! Als de werkelijk beroepsinkomsten van het jaar 2022 toch hoger zijn dan het bedrag waarop de verminderde voorlopige bijdragen zijn betaald, dan wordt bij de eindafrekening niet alleen een supplement aangerekend maar ook verhogingen.

Meer weten?

Neem contact op met je socialeverzekeringsfonds.

 

Vrijstelling van sociale bijdragen van 2022

Zelfstandigen die hun sociale bijdragen niet kunnen betalen, kunnen een aanvraag tot vrijstelling van betaling indienen. Die vrijstelling kan worden gevraagd voor voorlopige bijdragen en voor het bijdragesupplement na een regularisatie van het beroepsinkomen.

Voor welke bijdragen kan ik een vrijstelling aanvragen?

Starters moeten een wachttijd van 4 kwartalen respecteren. Een starter kan dus pas een aanvraag voor die 4 kwartalen indienen nadat hij 4 opeenvolgende kwartalen actief is (tenzij de activiteit eerder werd stopgezet).

De aanvraag moet ingediend worden binnen de 12 maanden volgend op het einde van het betrokken kwartaal.

Als je een aanvraag tot uitstel van betaling hebt ingediend, dan kan je ook vrijstelling van bijdragen vragen.

Opgelet! Je bouwt geen pensioenrechten op voor de kwartalen waarvoor je wordt vrijgesteld. Je kunt die kwartalen later wel nog regulariseren (via een afkooppremie), om ze toch te laten meetellen voor je pensioenberekening. Hiervoor heb je vijf jaar de tijd.

Voor de zelfstandigen die nog actief zijn in een sector die verplicht gesloten is of die zwaar getroffen worden (groot omzetverlies) door de beperkende maatregelen in het kader van de strijd tegen het coronavirus, is er een vereenvoudigd aanvraagformulier beschikbaar. Met dat vereenvoudigd aanvraagformulier kan enkel een aanvraag tot vrijstelling van betaling worden ingediend voor de volgende sociale bijdragen:

  • de voorlopige sociale bijdragen van het eerste kwartaal van 2022 (deze aanvraag moet ten laatste op 31 maart 2023 worden ingediend);
  • de regularisatiebijdragen van kwartalen van 2018, 2019 en 2020 die vervallen op 31 maart 2022 (deze aanvraag moet ten laatste op 31 december 2022 worden ingediend).

Wanneer de zelfstandige actief is in een sector die nog verplicht gesloten is, moet hij in zijn aanvraagformulier de sector meedelen die beoogd wordt door de sluitingsmaatregel. De gezondheidsmaatregelen die de uitvoering van de social distancing mogelijk maken en die de uitoefening van de activiteit van de zelfstandige beperken, worden niet beschouwd als sluitingsmaatregelen.

Wanneer de zelfstandige niet actief is in zo’n sector maar een groot omzetverlies lijdt ten gevolge van de crisis van het coronavirus, moet hij bij zijn aanvraag de noodzakelijke bewijsstukken toevoegen die aantonen dat voor het laatste kwartaal van 2021 zijn activiteit een daling van het omzetcijfer van ten minste 40 % kent ten opzichte van het laatste kwartaal van het refertejaar 2019. Hij moet duidelijk het verband aantonen tussen de daling van het omzetcijfer en de crisis van het coronavirus.

Je kunt je aanvraag rechtstreeks via je socialeverzekeringsfonds of online indienen.

Opgelet! Vroeg je je vrijstelling van bijdragen online aan? Dan meld je dit best ook aan mailbox-dvr@rsvz-inasti.fgov.be voor een snellere behandeling van je dossier.

Aanvragen van andere zelfstandigen of met betrekking tot andere kwartalen, kunnen worden ingediend met een klassieke aanvraag tot vrijstelling (geen vereenvoudigd aanvraagformulier).

Meer weten?

Kwijtschelding van verhogingen (artikel 48 ARS)

Mail naar mailbox-rek@rsvz-inasti.fgov.be.

Vrijstelling van bijdragen (DVR)

Mail naar mailbox-dvr@rsvz-inasti.fgov.be.

Of neem contact op met je socialeverzekeringsfonds.

 

Vrijstelling van sociale bijdragen van 2021

Zelfstandigen die hun sociale bijdragen niet kunnen betalen, kunnen een vereenvoudigde aanvraag tot vrijstelling van betaling indienen voor de bijdragen van het vierde kwartaal van 2021.

Voor welke bijdragen kan ik een vrijstelling aanvragen?

De aanvraag moet ingediend worden binnen de 12 maanden volgend op het einde van elk betrokken kwartaal. De aanvraag voor de bijdragen van het vierde kwartaal van 2021 moet dus ten laatste op 31 december 2022 worden ingediend.

Als je een aanvraag tot uitstel van betaling hebt ingediend, dan kan je ook vrijstelling van bijdragen vragen.

Opgelet! Je bouwt geen pensioenrechten op voor de kwartalen waarvoor je wordt vrijgesteld. Je kunt die kwartalen later wel nog regulariseren (via een afkooppremie), om ze toch te laten meetellen voor je pensioenberekening. Hiervoor heb je vijf jaar de tijd.

Er is een vereenvoudigd aanvraagformulier beschikbaar dat je kunt opvragen bij je socialeverzekeringsfonds. Je kunt je aanvraag rechtstreeks via je socialeverzekeringsfonds of online indienen. 

Opgelet! Vroeg je je vrijstelling van bijdragen online aan? Dan meld je dit best ook aan mailbox-dvr@rsvz-inasti.fgov.be voor een snellere behandeling van je dossier.

Meer weten?

Kwijtschelding van verhogingen (artikel 48 ARS)

Mail naar mailbox-rek@rsvz-inasti.fgov.be.

Vrijstelling van bijdragen (DVR)

Mail naar mailbox-dvr@rsvz-inasti.fgov.be.

Of neem contact op met je socialeverzekeringsfonds.

  

Ziekte- en arbeidsongeschiktheid

De ziektekosten van de zelfstandigen en hun familie worden terugbetaald door het ziekenfonds.

Zelfstandigen die minstens 8 dagen arbeidsongeschikt zijn hebben vanaf de eerste dag recht op een arbeidsongeschiktheidsuitkering van het ziekenfonds.

In bepaalde gevallen kan je vragen om geen sociale bijdragen te betalen tijdens de periode van ziekte ("gelijkstelling wegens ziekte").

 

Nood aan morele steun?

Heb je als zelfstandige nood aan morele steun tijdens deze moeilijke periode? Op de website van FOD Volksgezondheid vind je een overzicht aan organisaties, initiatieven en professionele zorgverleners die voor je klaar staan.

Nood aan psychologische zorg? Praten helpt. Bel gratis naar het nummer 106 van Tele-Onthaal. 

Je kunt ook terecht bij onderstaande instellingen voor extra ondersteuning. Zij bekijken samen met jou wat mogelijk is:

 

Nuttige links

Meer info over het coronavirus vind je op: