Zorgen voor een familielid: heb ik recht op een uitkering mantelzorg en hoe vraag ik ze aan?

Als je je zelfstandige beroepsactiviteit tijdelijk onderbreekt om te zorgen voor een familielid, kan je eventueel een uitkering mantelzorg krijgen.

Welke zorgen komen in aanmerking?

Zorgen voor een ernstig ziek of palliatief familielid

Komen in aanmerking:

  • Je partner
  • Een bloed- of aanverwant tot de tweede graad
  • Een persoon die officieel op jouw adres woont

Zorgen voor je gehandicapt kind jonger dan 25

In de volgende situaties:

  • Je kind is jonger dan 21 en voor minstens 66% lichamelijk of geestelijk ongeschikt of heeft een aandoening waarvoor ten minste 4 punten toegekend worden in pijler I van de medisch-sociale schaal.
  • Je kind is minstens 18 en jonger dan 25 en krijgt een integratietegemoetkoming.

Heb ik recht op de uitkering mantelzorg?

Om in aanmerking te komen voor de uitkering mantelzorg moet je aan een aantal voorwaarden voldoen:

  • Je bent zelfstandige, helper of meewerkende echtgeno(o)t(e):
    • in hoofdberoep
      of
    • in bijberoep en je betaalt evenveel wettelijk verschuldigde voorlopige sociale bijdragen als een zelfstandige in hoofdberoep
      of
    • na de pensioenleeftijd en je betaalt evenveel wettelijk verschuldigde voorlopige sociale bijdragen als een zelfstandige in hoofdberoep
  • Je onderbreekt tijdelijk, gedurende minstens één maand (tenzij je familielid eerder sterft), je zelfstandige beroepsactiviteit:
    • voor 100% (volledige onderbreking)
      of
    • voor minstens 50% (gedeeltelijke onderbreking)
  • Je hebt je sociale bijdragen betaald voor de twee kwartalen die voorafgaan aan het kwartaal waarin je onderbreking begint.
  • Je hebt geen recht op
    • een onderbrekingsuitkering van de RVA voor loopbaanonderbreking of tijdskrediet voor het geven van gelijkaardige zorgen. 
    • een andere uitkering in het sociaal statuut van de zelfstandigen.

Hoe vraag ik de uitkering mantelzorg aan?

Vraag je uitkering mantelzorg aan bij je socialeverzekeringsfonds. Wacht niet te lang met je aanvraag, want je kan de uitkering mantelzorg maar ten vroegste vanaf een maand voor de datum van je aanvraag krijgen.

  • Stuur een aangetekende brief of ga gewoon langs in het kantoor van je fonds (vraag een ontvangstbewijs).
  • Zorg je voor een palliatief of ernstig ziek familielid, voeg dan bij je aanvraag een attest van de arts over de palliatieve toestand of ernst van de ziekte.
  • Onderbreek je je zelfstandige activiteit gedeeltelijk, toon dan aan op welke manier je je activiteit met minstens 50% zal verminderen.

Per aanvraag kan je ten hoogste voor 6 maanden de uitkering mantelzorg krijgen. Je kan wel meerdere keren een aanvraag indienen, maar je kan tijdens je volledige loopbaan nooit langer dan gedurende 12 maanden de uitkering krijgen.

Bedrag

De uitkering mantelzorg bedraagt:

  • 1.574,68 euro per maand als je je zelfstandige activiteit volledig onderbreekt
  • 787,34 euro per maand als je je zelfstandige activiteit voor minstens 50% onderbreekt

Je krijgt de uitkering mantelzorg vanaf de maand die volgt op de maand waarin de onderbreking van je zelfstandige activiteit begint. Begint je onderbreking op de eerste dag van een maand, dan krijg je de uitkering mantelzorg vanaf die maand.

Je krijgt geen uitkering mantelzorg meer vanaf de maand die volgt op de maand waarin je de voorwaarden niet meer vervult. Zijn die voorwaarden niet meer vervuld vanaf de eerste dag van een maand, dan krijg je de uitkering niet meer vanaf die maand. Wanneer het verzorgde familielid overlijdt, dan krijg je pas geen uitkering meer vanaf de tweede maand die volgt op de maand van het overlijden.

Moet ik nog sociale bijdragen bedragen als ik een uitkering mantelzorg krijg?

Als je de uitkering mantelzorg krijgt, moet je nog altijd je sociale bijdragen betalen. Je blijft immers zelfstandige tijdens de tijdelijke onderbreking van je zelfstandige beroepsactiviteit.

Uitzondering: Onderbreek je je zelfstandige beroepsactiviteit volledig en krijg je 3 opeenvolgende maanden de uitkering mantelzorg, dan kan je eventueel voor een kwartaal een vrijstelling van bijdragen krijgen. Je moet dan je sociale bijdragen voor een kwartaal niet betalen en behoudt toch je socialezekerheidsrechten. Dit wordt automatisch onderzocht.

Die vrijstelling van bijdragen bij mantelzorg kan je tijdens je volledige loopbaan maximum 4 keer krijgen.